Μεγάλα ονόματα, έχουμε συνηθίσει πια να τα βλέπουμε στις ελληνικές σκηνές του καλοκαιριού, παλιές δουλειές με νέα περιβλήματα, λίγες νέες προτάσεις, θεσμοί εθνικοί με μεγάλα προβλήματα λειτουργίας, συνθέτουν ένα τοπίο γεμάτο συγκρατημένη αισιοδοξία και σχετική δημιουργικότητα.
«Δεν είναι απαραίτητο να καταλάβουμε τα πάντα στην Τέχνη. Αρκεί να είμαστε εκεί».
Μαριάννα Καβαλιεράτου
Η φετινή χρονιά στο χορό επιφύλαξε εκπλήξεις. Ελείψη της κρατικής χρηματοδότησης οι νέες παραγωγές, που δεν εντάσσονται στους ήδη κατεστημένους θεσμούς, ήταν πολύ λίγες, οι θεσμοί φάνηκε να διαλέγουν εκ του ασφαλούς, -και λογικό, τα μεγάλα ονόματα δημιουργούν ένα ασφαλές περιβάλλον για τον χορό-, χωρίς μεγάλες προκλήσεις στα θέματα και στην κινητική γλώσσα. Με μερικές εξαιρέσεις…φυσικά.
Σώματα σε κίνηση
Η έρευνα πάνω στην ανθρώπινη κίνηση και την αφήγηση μέσω της εκφραστικότητας του σώματος έχει υπάρξει μια κυρία τάση της παγκόσμιας χορευτικής κοινότητας τους δύο τελευταίους αιώνες. Φέτος το ελληνικό κοινό είχε την μεγάλη τύχη να δει χορογραφίες σταθμούς , παλιούς και νεότερους πειραματισμούς από σπουδαίους χορογράφους.
Με την παράσταση Celebrating the Greek Connection (Φεστιβάλ Αθηνών), η Martha Graham Dance Company έδωσε το στίγμα του διαλόγου του παλιού και του καινούργιου στο σύγχρονο χορό, με τις χορογραφίες Errand (1947 & 2013) που βασίστηκε στο μύθο του Θησέα, τη χορογραφία Echo (2014) του Έλληνα χορογράφου Αντώνη Φωνιαδάκη, ειδική παραγγελία για την Martha Graham Dance Company, καθώς και το έργο Panorama (1935), χορογραφία σήμα κατατεθέν της ομάδας που άλλαξε για πάντα τον ορισμό του κλασικού για το σύγχρονο κόσμο του χορού. Κλασικά μοντέρνα η παράσταση της ομάδας της Trisha Brown που παρουσίασε 4 ιστορικές χορογραφίες της : Watermotor (1978), Son of gone fishing (1981), For M.G.: the movie (1991), Rogues (2011) (Φ.Α.), έργα που αποκαλύπτουν διαφορετικές όψεις μιας μοναδικής δημιουργικότητας και του τεράστιου εύρους της χορογράφου, από την εποχή της αμφισβήτησης στα τέλη της δεκαετίας του 1960 στην Αμερική, που ο χορός ανέδειξε το απλό, καθημερινό σώμα, ένα σώμα «δημοκρατικό» και ανυπάκουο, έως το σώμα σε διαρκή ροή με αιωρήσεις, πτήσεις και ανυψώσεις, στο απόγειο της σύγχρονης πολυπλοκότητας. Ωδή στις δυνατότητες του ανθρώπινου σώματος, και την περίπλοκη λεπτότητα της κίνησης, έδωσαν οι παραστάσεις της Anne Teresa De Keersmaeker και των Rosas. Η πρώτη βασισμένη στο μουσικό έργο του Gérard Grisey με τίτλο Vortex Temporum (Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών), έργο για τη σύνθετη φύση του χρόνου, με χορογραφία βασισμένη σε μια μουσική φράση, που στη συνέχεια μεταμορφώνεται, μέσα από τρία διαφορετικά πεδία χρόνου: το συνηθισμένο χρόνο της ανθρώπινης αναπνοής και γλώσσας, το διασταλμένο χρόνο των φαλαινών και το συσταλμένο χρόνο των πουλιών και των εντόμων, μέσα από κύκλους, δίνες και σπείρες. Η δύναμη του παλλόμενου σώματος χαρακτηρίζει και την άλλη χορογραφία της, βασισμένη στο μουσικό έργο Partita Νο. 2 (ΣΓΤ) του Μπαχ, σε ένα χορό που ακολούθησε τη σκέψη, σε ένα σύμπαν όπου η μουσική γίνεται ορατή και ο χορός μπορεί να ακούγεται. Κλασική μουσική, αυτή τη φορά Σοστακόβιτς, χρησιμοποίησε η ομάδα τσίρκου Circa (Φ.Α.) στην παράσταση Οpus σε ένα εντυπωσιακό θέαμα που δοξάζει το ακροβατικό, πλαστικό, δυναμικό ανθρώπινο σώμα. Η χορογραφία του Yaron Lifschitz τόλμησε ένα απροσδόκητο έργο με παράτολμες ακροβασίες, εύπλαστη εκφραστικότητα κίνησης και μουσικής, με ευαισθησία και απόλυτη δεξιοτεχνία. Μέσα από μια παράξενη αναπαράσταση της ανθρώπινης κατάστασης, προτείνοντας τις υπέροχες εικόνες που δημιουργεί στη σκηνή ως αντίδοτο στους δύσκολους καιρούς ο Τζέιμς Τεριέ με το Tabac Rouge (ΣΓΤ). Ο αγαπητός στο ελληνικό κοινό χορογράφος δημιούργησε ένα θεαματικό σκηνικό, όπου μια μηχανή από καθρέφτες κινείται διαρκώς και πολλαπλασιάζει το χώρο. Χορευτές και ακροβάτες, παγιδευμένοι σε ένα χορό τελετουργικό, με τον οποίο προσπάθησαν να διαχειριστούν την απόγνωση της μικρής κοινωνίας τους και να οραματιστούν ένα μέλλον, δημιούργησαν μια κλασική, σχεδόν σαιξπηρική, αφήγηση, όπου πρωταγωνιστεί ο παλμός του ανθρώπινου σώματος. Cacti (Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας) ονομάζεται το πολυαναμενόμενο έργο του Αλεξάντερ Έκμαν και του θιάσου του Netherlands Dance Theatre 2, που προσέφεραν μια εμπνευσμένη χορογραφία με χιούμορ, πρωτότυπη, συνθετικά περίπλοκη και εμπνευσμένη κίνηση καταιγιστικού ρυθμού και υψηλής αισθητικής για ένα μεγάλο σύνολο χορευτών, που με τρυφερότητα σατίρισε την επιτήδευση που συχνά χαρακτηρίζει το σύγχρονο χορό και τις ανθρώπινες σχέσεις.
