Αυτή η φετινή χρονιά υπήρξε σε πολλά επίπεδα σιωπηλή. Και έτσι όπως, πριν λίγα, πιο ζωηρά, χρόνια, ξεκινούσε μια αναδρομή στη χρονιά που πέρασε με τον εκωφαντικό χαμό της Πίνα Μπάους, έτσι φέτος, αυτή η αναδρομή ξεκινάει μέσα στη σιωπή, για έναν βαθύ και θαυμάσιο δικό μας καλλιτέχνη, που έφυγε και αυτός. Μιλάμε, βέβαια, για τον Βίκο Ναχμία που με τις Στροφοδίνες του (παρουσιάστηκαν στο Φεστιβάλ Αθηνών), παράσταση βασισμένη στην τεχνική περιδίνησης των δερβίσιδων, προσπαθούσε να αναβιώσει την «αυθόρμητη εμπειρία στροβιλισμού που έχει σχεδόν κάθε παιδί και βοηθάει στην παραγωγή ενδορφίνων, γνωστών και ως Οι ορμόνες της Ευτυχίας» .
Με αντίστροφη ενέργεια, ποιητική, υπνωτιστική, αλληγορική, αρμονική, γεμάτη ψιθύρους αντί για σιωπές, με την σωματικότητα της Άπω Ανατολής, αλλά εξίσου επίμονη και “τεχνολογική”, κινήθηκε η Wen-Chi Su στην περφόρμανς Off the map (21o Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας), δημιουργώντας ένα χώρο μέσα στον οποίο ο θεατής κλήθηκε να ξεφύγει για λίγο από το χρόνο και την πραγματικότητα, για να επικοινωνήσει με τον εαυτό του, σε ένα περιβάλλον που θυμίζει ‘το άυλο φως της αυγής και κάθε τόσο μεταβάλλεται σε ουρανό, σύννεφα, θάλασσα, νύχτα’.
Η Σιωπή (Σ.Γ.Τ.), ως λυτρωτικό στοιχείο της ανθρώπινης φύσης, ονόμασε τη παράσταση της η Πέρσα Σταματοπούλου σε ενα διαφορετικό εσωτερικό ταξίδι που καλεί κάθε θεατή να συναιστανθεί. Με εναρκήρια ερώτηση ‘γιατί οι άνθρωποι σωπαίνουν’ η παράσταση δίνει πολλές συνεκδοχές της σιωπής: από την προσωπική ενατένιση ως την προετοιμασία μιας έκρηξης, η σιωπή, εκτός από μέσο παρατήρησης του «άλλου», αναδύεται και ως τόπος ενδοσκόπησης και ανασυγκρότησης του εαυτού.
Μια βασική ερώτηση θέτει και η Μέντη Μέγα στο Transforming Me (21ο Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας) ένα ποιητικό, στοχαστικό της σόλο, που ταλαντεύεται ανάμεσα στη δήλωση και την εξομολόγηση: Μήπως η γλώσσα έχει τη δύναμη να καθηλώνει τα πράγματα; Πώς μπορεί κανείς να φανταστεί και να δημιουργήσει μια άλλη πραγματικότητα; Πώς μας επηρεάζει η τόσο γρήγορη και ανεξέλεγκτη αλλαγή του κόσμου γύρω μας; Ο μετασχηματισμός, μια αργή και σταδιακή διαδικασία που επιτρέπει στο σώμα να ενσωματώσει βιωματικά την αλλαγή, είναι η απάντηση που έδωσε η παράσταση στο ερώτημα αυτό, μέσα από μια διαρκή μετακίνηση από το οικείο στο ανοίκειο, από το φόβο στην ελπίδα, χαρτογραφώντας ανοίγματα, αδιέξοδα και συγκλίσεις, μετατρέποντας έτσι το χορό σε όχημα αναστοχασμού για το κοινό.
Για την ταυτότητα
Το σόλο της Λίντα Καπετανέα W Memorabilia (Phaedra’s Laboratory) (Φ.Α.), ενταγμένο μέσα στη φιλοσοφία της ομάδας, ότι το σώμα μπορεί να εκφράσει τα πάντα και να γίνει φορέας των κοινωνικών εξελίξεων, παρουσίασε μια σπουδή στη γυναικεία φύση. Με αφορμή τους μύθους και τις πράξεις της Φαίδρας, της Μήδειας, της Πασιφάης ως μητέρας, τιμωρού, άπιστης συζύγου, ερωτευμένης μέχρι θανάτου, απεγνωσμένης βρεφοκτόνου, καταραμένης από τους θεούς, παρακολουθήσαμε την πορεία προς τις τελικές αυτές πράξεις, την κατασκευή των μοιραίων και χωρίς επιστροφή πλασμάτων, τη μοίρα των απανταχού γυναικών, την μετακίνηση των αρχετύπων του μύθου σε μια σειρά σύνχρονων γυναικών της διπλανής πόρτας, πάντα έτοιμων για να κάνουν τα πάντα μέσα από τον πόθο τους, τη θηλυκότητα, τον πόνο, την αγωνία και τελικά το θάνατό τους.
Η Κατρίν Ντιβερές στην παράσταση Πενθεσίλειες (Φ.Α.) φώτισε και άλλες πτυχές της γυναικείας ταυτότητας, χρησιμοποιώντας τον μύθο των Αμαζόνων. Παρουσίασε τις συνεκδοχές του φεμινισμού και του παιχνιδιού της εξουσίας ανάμεσα στα φύλα, το δικαίωμα της διαφορετικότητας, της υπέρβασης των στερεοτυπικών ρόλων, προκειμένου να προσεγγίσουν την ου-τοπία μιας νέας συλλογικότητας. Εμπνεόμενη η παράσταση από το υλικό της Πενθεσίλειας του Χάινριχ φον Κλάιστ (Heinrich von Kleist), η παράσταση ταξίδεψε τον θεατή από ένα απολαυστικό, στηλιζαρισμένο, εντυπωσιακό λογοτεχνικό περιβάλλον στο ‘χύμα’ της σύγχρονης ζωής, κάνοντας τον θεατή διαρκώς να απορεί αν αξίζει να ενδώσει τελικά στον κανονικό πεζό μας κόσμο.
